Współczesne hina ningyō – kilka słów wstępu
Chociaż większość hina ningyō produkowanych obecnie wpisuje się w ogólny standard dla tych lalek – te same postacie, proporcje ciała, strój nawiązujący do okresu Heian (794-1192), tło nawiązujące do dworu cesarskiego lub pory roku (motywy kwitnących brzoskwiń), istnieją też wersje współczesne hina ningyō, opierające się zarówno na XX- i XXI-wiecznej estetyce, jak i bezpośrednio wykorzystujące czy nawiązujące do współczesnych trendów i ikon popkultury.
Współczesne hina ningyō – estetyka ubioru
Kolorystyka
Dawniej dominującą kolorystyką w hina ningyō była czerwień, z różnym dodatkiem złota i czerni. Dzisiaj jednak coraz częściej napotkać można lalki w bardziej zróżnicowanej kolorystyce. Pojawiają się fiolety, seledyny, róż, rozmaite zestawy pasteli, biel (dawniej uważana za kolor śmierci), a nawet kolorystyka gotycka, ze znacznym udziałem czerni.
[zdjęcie: hina ningyō w odcieniach turkusu. Źródło: Marutake Ningyō]
Nowe inspiracje dla wzorów
Również wzory na strojach lalek nie pozostają takie same. Producenci lalek szukają inspiracji zarówno w rodzimym rzemiośle, jak i w światowych trendach oraz kulturze popularnej.
[Zdjęcia: Po lewej hina ningyo w strojach inspirowanych Nagoya yuzen – techniką farbowania tkanin z miasta Nagoya (pref. Aichi). Źródło: Yoshihama Ningyo. Pośrodku: lalki w strojach uszytych z dodatków (apaszki, bandamy i torby-bostonki) luksusowej francuskiej marki Louis Vuitton. Źródło: Ohashi Ippō. Po prawej lalka z kolekcji „Hana-no yōsei”, czyli „Kwietna wróżka”. Źródło: Marutake Ningyō]
Współczesne hina ningyō – estetyka postaci
Nowe formy estetyki hina ningyō nie ograniczają się tylko do strojów. Twórcy szukają także nowych sposobów na zwrócenie uwagi na twarz, często poprzez odwoływanie się do estetyki kawaii (urokliwości) albo wręcz estetyki „mangowej” (o ile można mówić o istnieniu czegoś takiego).
-
Oboko
Oboko ningyō to estetyka wykonywania lalek o pucołowatych, dziecinnych buziach (jednak zupełnie innych, niż w przypadku gosho ningyō). Może dotyczyć zarówno hina ningyō, jak i gogatsu ningyō.
[źródło zdjęcia: Rakuten]
-
Hina princess / Princess hina
Mniej więcej w 2014 roku pojawiły się zestawy nazywane (w zależności od producenta) albo hina princess, albo princess hina. Korpusy mają standardowe, ale różnią się od klasycznych hina ningyō twarzami. Ich głowy są spłaszczone w płaszczyźnie horyzontalnej, mają małe, zadarte noski i duże, szeroko rozstawione oczy, co nadaje im nieco dziecinny wyraz.
[źródło zdjęcia: Kougetsu ningyō]
-
Pikotaro
Pikotaro to pseudonim popularnego japońskiego komika, najbardziej znanego ze swojego teledysku „Pen Pineapple Apple Pen„. Cechą charakterystyczną artysty jest wściekle żółty strój w lamparcie cętki – który posłużył jako inspiracja dla dość specyficznej stylizacji princess hina. Oprócz stroju lalki cechuje niezwykły kolor włosów i fryzura.
[źródło zdjęcia: Kougetsu ningyō]
-
Licca-chan
Licca-chan to japoński odpowiednik Barbie. W 2016 roku producent lalki – Takara Tomy – nawiązał współpracę z Kyugetsu, znanym producentem tradycyjnych lalek, tworząc limitowaną edycję tej lalki w wersji hina ningyō – samą lub w zestawie z Lenem (odpowiednikiem Kena), a także samego Lena. Wbrew pozorom lalki te tanie nie są: pojedyncza lalka kosztuje między 800 a 1000 dolarów (między 3 200 a 4 000 zł), natomiast dwie lalki z ekspozycją to koszt ok. 1 700-3 000 dolarów (6 800 – 12 000 zł).
[źródło zdjęć: ebay.com, Rakuten]
-
Anime-gao albo anime-kei no o-kao („twarz z anime” albo „twarz w stylu anime”)
Chociaż nadal jest to trend marginalny, coraz częściej można natknąć się na hina ningyō, których twarze inspirowane były anime – nie jakimś konkretnym tytułem, tylko stereotypowym pojmowaniem japońskich animacji, w których postaci mają spłaszczone horyzontalnie twarze o wielkich oczach i bardziej „kawaii” (słodkim) wyrazie buzi.
[źródło zdjęć: pierwsze ebay, pozostałe – Rakuten]
-
Wanhina
„Wan, wan” to japońska onomatopeja na szczekanie psa, czyli odpowiednik polskiego „hau, hau!”. Wanhina to więc nic innego, jak tylko pieski (obowiązkowo słodkie chihuahua) wcielające się w role hina ningyō.
[źródło zdjęcia: Rakuten]
-
Inne zwierzęta / przytulanki
W rolę hina ningyō mogą się wcielać także inne zwierzęta czy maskotki – najbardziej popularne są króliczki oraz misie. Zdarzają się także często postacie z popkultury, jak Myszka Miki czy Czarodziejka z księżyca.
Powrót do korzeni
Nie zawsze jest tak, że w poszukiwaniu czegoś nowego twórcy lalek skupiają się wyłącznie na teraźniejszości. Równie atrakcyjny może być powrót do korzeni, do zapomnianej estetyki. Przykładem może być tutaj propozycja od Ohashi Ippō w postaci lalek wykonanych na podobieństwo jirōzaemon bina – podtypu hina ningyō stworzonego w połowie XVIII wieku i popularnego w następnym stuleciu, o charakterystycznych, niemal idealnie okrągłych głowach i twarzach wykonanych w estetyce hikime kagibana („nos jak haczyk, oczy jak szparki”).
[zdjęcie: współczesne jirōzaemon bina od Ohashi Ippō]